Nên kinh doanh theo mô hình copy hay cộng sinh?

Chắc chắn nghe tiêu đề thì mọi người đều an ti việc kinh doanh theo mô hình copy rồi. Gọi nôn na là kinh doanh bắt chước. Tôi biết rất nhiều các học giả kinh tế. Cứ mỗi lần vào lớp giảng dạy là họ thường chê bai kiểu copy. Như thử là việc copy mô hình kinh doanh là xấu lắm và họ giảng giải nước này nước kia họ làm như thế nào. Thật sự mà nói thì các học giả học thật đó chưa bao giờ làm kinh doanh, họ chỉ là ếch ngồi đáy giếng. Học được chữ này, chữ kia đi dạy lại thiên hạ kiếm chút cơm thôi.

Mô hình kinh d0anh Copy

Để giải thích mô hình này, bạn hình dung trong cuộc sống quanh bạn. Bên cạnh nhà bạn có mở quán bún bò khá ngon. Khách vào nườm nượp. Bà hàng xóm thấy vậy mở thêm một quán bún bò xác nách để bán hàng. Điều này sẽ làm cho quán bún bò trước đó sẽ giảm lượng khách chăng. Chưa ăn thua, nhà đối diện với lợi thế diện tích lớn hơn. Họ mở 1 quán bún bò nữa, vậy là khúc đường nhà bạn có đến 3 quán bún bò. Nghĩa là 2 quán bún bò mở sau copy mô hình kinh doanh của quán đầu. Theo các nhà học giả học thật thì đó là sai lầm dẫn đến 3 quán có thể phá sản.

Thực tế không phải vậy, 1 quán bún bò chỉ thu hút khách một lượng nhất định. VD khoảng bán kính 1km. Nếu có quán thứ 2 xác bên cạnh, bán kính thu hút sẽ tăng lên. Người đi vãng lai cũng dễ nhận diện hơn và tập khách hàng được mở rộng. Nếu thêm quán thứ 3, thứ 4… thì khu phố nhà bạn thành khu phố bún bò. Và tập khách hàng lúc này không còn giới hạn một vài km bán kính nữa. Mà là cả thành phố đều biết đến. Như vậy tập khách hàng rất rộng.

Vậy nhà học giả học thật đúng khi nào? Họ bảo copy là chia sẽ lượng khách. Nó chỉ đúng khi quán bún bò ở một đảo nhỏ chỉ có vài trăm người. Như vậy quán bún bò đã khai thác hết khách rồi, quán thứ 2 mọc ra chỉ để chia cái bánh lợi nhuận thôi chứ lúc này không tạo ra đối tượng khách hàng mới.

Bạn thấy đó, bên cạnh Cocacola luôn có anh Pepsi đi cùng. Bên cạnh McDonalds luôn có KFC, bên cạnh Pizza hut có Pizza inn, bên cạnh Uniqlo luôn có H&M … họ giúp nhau làm tăng lượng khách hàng mà một nhãn hiệu không đủ sức làm điều này.

Mô hình kinh doanh cộng sinh

Khi tham gia một lớp kinh tế, ông học giả học thật kể một câu chuyện ở nước ngoài (cụ thể là Nhật Bản), khi một công ty phát triển. Thì các công ty trong khu vực không sản xuất sản phẩm giống công ty đó. Mà họ sản xuất đồ phụ trợ cho công ty đó. Nhằm gia tăng chuỗi cung ứng. Ông rất tâm đắt mô hình này và chê bai mô hình kinh doanh copy mà người Việt hay sử dụng. Nói đến đây chắc bạn hiểu trình độ ngồi đáy giếng của ông này rồi nhỉ.

Thật ra mô hình kinh doanh cộng sinh cũng rất tốt. Quay lại trường hợp quán bún bò ở trên. Nếu bà hàng xóm mở quán nước cạnh quán bún bò. Khi khách ăn bún thì gọi nước mang qua luôn. Nghe chí lý và điều này cũng được áp dụng đầy ở nước ta.

Bạn thấy đấy, khi Toyota phát triển ở tỉnh Ichi Nhật Bản. Xung quanh có rất nhiều công ty chuyên cung ứng các vật dụng phụ trợ cho công ty Toyota. Đây là kinh doanh cộng sinh.

Nhưng bên cạnh đó, các công ty Nissan, Honda, Suzuki, Mazda… cũng phát triển nốt. Đây là là mô hình copy? Họ có thể cũng sử dụng chung hệ sinh thái các công ty cung ứng cho Toyota. Vì có thể các công ty cung ứng này chỉ cung cấp cho mỗi Toyota thì quá ít để tạo ra sản phẩm giá rẻ hơn.

Nghĩa là chúng ta không phải cứ thích mô hình nào là anti mô hình còn lại. Cả 2 đều có thế mạnh riêng. Nếu trong thật tế mô hình copy xấu thì nó đã không tồn tại theo quy luật thị trường rồi.